Max Beckmann aan de Nederlandse kust

In 1928 maakt de schilder Max Beckmann met zijn vrouw Mathilde von Kaulbach een reis naar Scheveningen, op steenworp afstand van waar nu Kunstmuseum Den Haag gevestigd is. Scheveningen staat dan bekend als ‘parel aan de Noordzee’ en trekt badgasten uit alle windstreken aan. Max en Mathilde houden van het strand, van het zwemmen. Naast ontspanning is de zee voor de schilder ook een symbool voor eeuwigheid: de onmetelijke diepte van de zee en de oneindigheid van de horizon zijn tekens van onbegrensde ruimte.
Nederland speelt een belangrijke rol in het leven en werk van de in Duitsland geboren Max Beckmann. Wanneer hij op 18 juli 1937 de radiotoespraak hoort waarin Adolf Hitler zijn ideaal van goede Duitse kunst presenteert en moderne, vooruitstrevende schilders min of meer vogelvrij verklaart, trekt hij zijn conclusies. Een dag later verlaat hij Duitsland, om er nooit meer terug te keren
Met Mathilde vindt hij onderdak in Amsterdam. In een klein appartement mét atelier, aan het Rokin 85, brengt hij tien zeer productieve jaren door. In Nederland maakt hij meer dan 200 schilderijen, waaronder veel werken die nu tot de hoogtepunten van zijn oeuvre gerekend kunnen worden.
In de tentoonstelling Universum Max Beckmann staat de vraag centraal hoe Max Beckmann (1884 – 1950) vorm geeft aan de verbeelding van de ruimte. Experts zijn het met elkaar eens: de wijze waarop Beckmann de drie dimensies van hoogte, breedte en diepte vertaalt naar het tweedimensionale doek is een unieke bijdrage aan de moderne, West-Europese kunst. Dankzij dit bijzondere thema – niet eerder centraal in een tentoonstelling behandeld – hebben musea in Nederland, Duitsland, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten zich bereid getoond om geliefde topstukken beschikbaar te stellen.
Zo is ook een serie strandgezichten samengebracht voor deze tentoonstelling. In deze werken experimenteert Beckmann nadrukkelijk met het begrenzen van de ruimte binnen de kaders van het beeldvlak. Steeds biedt hij een blik vanuit het veilige binnen naar het angstaanjagende buiten. 
(Tekst Kunstmuseum)